𝑪𝒉𝒖̉ đ𝒐̣̂𝒏𝒈 𝒑𝒉𝒐̀𝒏𝒈 𝒃𝒆̣̂𝒏𝒉 𝑾𝒉𝒊𝒕𝒎𝒐𝒓𝒆 𝒔𝒂𝒖 𝒎𝒖̛𝒂, 𝒍𝒖̃

Bệnh Whitmore là bệnh ít gặp, không lây lan thành dịch. Bệnh ghi nhận số ca mắc cao chủ yếu tại Úc và khu vực Đông Nam Á. Tại Việt Nam, bệnh được phát hiện lần đầu tiên năm 1925, sau đó xuất hiện rải rác qua các năm tại một số địa phương. Gần đây, tại các tỉnh Đắk Lắk, Nghệ An, Lào Cai ghi nhận một số ca mắc mới, trong đó đã có trường hợp tử vong. Hiện nay, thời điểm giao mùa kèm theo ảnh hưởng mưa lũ kéo dài gây ô nhiễm môi trường đất, nước là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển.
Bệnh Whitmore là gì?
Bệnh Whitmore (hay tên gọi khác là Melioidosis) là một bệnh nhiễm trùng ở người và động vật do vi khuẩn Burkholderia Pseudomallei gây ra. Vi khuẩn B. Pseudomallei sống trong đất, nước bị nhiễm khuẩn. Bệnh lây truyền chủ yếu qua các con đường: Qua da và niêm mạc bị xây xát khi tiếp xúc với đất, nước hoặc chất bẩn có chứa vi khuẩn mà không có phương tiện bảo hộ (đối tượng có nguy cơ cao là nông dân, người lao động ngoài trời,…); qua đường hô hấp, khi hít phải bụi có chứa vi khuẩn; qua đường tiêu hoá, khi uống nước nhiễm khuẩn.
Triệu chứng điểm hình của bệnh Whitmore
Bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, khó chẩn đoán và người bệnh có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời, đặc biệt ở những người có bệnh lý nền (tiểu đường, bệnh gan, thận, phổi mạn tính, suy giảm miễn dịch,...).
Các triệu chứng thường gặp bao gồm: Sốt cao > 39 độ C; mệt mỏi, vẻ mặt nhiễm trùng rõ; biểu hiện sốc nhiễm khuẩn: Mạch nhanh, yếu, huyết áp tụt hoặc không đo được; ho, sốt, sụt cân, dễ nhầm với lao phổi, có thể ho ra máu, X-quang phổi cho thấy thâm nhiễm thùy trên, có hoặc không có hang; loét, hoại tử lan rộng; viêm khớp, viêm xương tủy có thể là biểu hiện đầu tiên khiến người bệnh phải nhập viện, vị trí thường gặp là khớp gối, tiếp theo là mắt cá chân, khớp hông, khớp vai,…
Các biện pháp phòng bệnh Whitmore
Trước diễn biến phức tạp của thời tiết và môi trường hiện nay, người dân, đặc biệt tại các vùng lũ ngập úng, khu vực nông thôn cần lưu ý hạn chế các yếu tố nguy cơ để phòng bệnh. Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh Withmore, để chủ động phòng bệnh, Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần tích cực thực hiện các biện pháp sau:
Đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch trước và sau khi chế biến thức ăn; trước khi ăn; sau khi đi vệ sinh; sau khi đi làm ruộng.
Thực hiện ăn chín, uống nước đun sôi để nguội; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; không giết mổ, ăn thịt động vật, gia súc, gia cầm bị ốm chết.
Hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng; không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sống tại/gần nơi bị ô nhiễm.
Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay,…) khi làm việc ngoài trời; khi tiếp xúc với đất, nước bẩn.
Khi có vết thương hở tránh tiếp xúc với đất hoặc nước có khả năng bị ô nhiễm; nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được sửa sạch đảm bảo vệ sinh.
Những người có bệnh nền (tiểu đường, gan, thận, suy giảm miễn dịch,…) cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn.
Đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn, khám phát hiện và điều trị khi nghi ngờ nhiễm bệnh./.